Nieuwe Warmte Nu steunt Warmtebod als impuls voor collectieve warmtenetten

Op 14 januari 2025 heeft de Warmte Alliantie, een samenwerking met meer dan honderd gemeenten, marktpartijen, koepelorganisaties en warmtegemeenschappen, het Warmtebod overhandigd aan minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. Dit gebeurde tijdens het jaarlijkse Energieontbijt van EnergieBeheer Nederland. Ook Nieuwe Warmte Nu heeft dit initiatief ondertekend om de collectieve warmtevoorziening in bestaande wijken een impuls te geven.

Het Warmtebod is bedoeld om de stagnatie in de ontwikkeling van warmtenetten in Nederland te doorbreken. De Alliantie is in het voorjaar van 2024 opgericht op initiatief van het Uitvoeringsoverleg Klimaatbeleid Gebouwde Omgeving (UGO) en het Nationaal Klimaat Platform (NKP). Zij verwacht met het Warmtebod in de komende tien jaar meer dan een half miljoen huishoudens te kunnen aansluiten op een collectief warmtenet. De doelstelling om in 2050 tot 30% van de woningen in bestaande bouw aan te sluiten is dan ook haalbaar. Momenteel hebben meer dan honderd partijen ondertekend. Aangezien niet alle betrokken organisaties en bedrijven voldoende tijd hadden om tot een bestuurlijk besluit te komen, volgen er waarschijnlijk meer. Tot eind januari kunnen partijen zich nog hier aansluiten.

Hoge maatschappelijke kosten voorkomen

De warmtevoorziening is een urgente opgave. Als we niet snel perspectief scheppen voor gemeenten, warmtebedrijven en inwoners, zal deze opgave stranden in hoge maatschappelijke kosten en loopt de uitvoerbaarheid van de warmtetransitie gevaar. Het zwaar belaste energiesysteem in Nederland biedt geen ruimte voor oplossingen die meer elektriciteit vragen. Langer wachten met het ontwikkelen van warmtenetten versterkt de netbelasting nog verder en veroorzaakt een toename van netcongestie.

Herstel van vertrouwen

De afgelopen maanden hebben betrokkenen, met ondersteuning van het Nationaal Programma Lokale Warmte, VNG, IPO, en de Consumentenbond intensief gewerkt aan het in kaart brengen van de oorzaken van de vertraging en het vinden van oplossingen. Het Warmtebod reikt mogelijkheden aan en legt de randvoorwaarden vast voor het herstel van consumentenvertrouwen. De belangrijkste punten zijn het verlagen van de kosten voor de consument, meer duidelijkheid bieden en continuïteit voor de betrokken partijen. Het gaat in dit geval vaak over warmtenetten voor huishoudens die het kwetsbaarst zijn. Zij kampen met hoge energierekeningen en hebben nauwelijks mogelijkheden om zelf te investeren in duurzame en beheersbare oplossingen. Juist daarom is het belangrijk dat in die wijken een betrouwbare, betaalbare warmtevoorziening komt.

Herstel van vertrouwen is cruciaal, zowel tussen de overheid en warmtebedrijven als tussen bedrijven en bewoners. Het Warmtebod stelt voor een prijsgarantie in te voeren en de verdeling tussen vastrecht en energiekosten te herzien. Daarnaast wordt het verminderen van aansluitkosten en het transparanter maken van de kostenopbouw als essentieel gezien voor het herstel van vertrouwen bij consumenten.

Duidelijke vooruitzichten

Meer dan vijftig gemeenten hebben aangegeven dat, mits de kosten voor eindgebruikers omlaag gaan, tussen nu en 2035 540.000 tot 630.000 woningen kunnen worden aangesloten op een warmtenet. Ook lokale initiatieven en warmtegemeenschappen zien ruimte om de ontwikkeling van warmtenetten verder te versterken, met naar verwachting 25.000 aansluitingen tot 2030.

Overheid aan zet

Met steun van het kabinet en de Kamer hoopt de Warmte Alliantie de warmtetransitie daadwerkelijk vlot te trekken. Zij gaat graag met de overheid in gesprek om concreet invulling te geven aan het Warmtebod. De Alliantie pleit onder meer voor een vereenvoudigd subsidiekader: een geïntegreerde regeling die zowel de bron als de infrastructuur subsidieert, en een aparte subsidiecategorie voor grotere warmteleidingen met een transportfunctie. Dit moet de toegang tot financiering verbeteren en zorgen voor de benodigde investeringen in de warmtetransitie.

Minister Hermans neemt het Warmteaanbod in ontvangst.

Lees het volledige Warmtebod.